II D PHARM DSBM SYLLABUS
2.5 ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಥಿಯರಿ (75 ಗಂಟೆಗಳ)ಭಾಗ -1 ವಾಣಿಜ್ಯ (50 ಗಂಟೆ)
1. ಪರಿಚಯ- ವ್ಯಾಪಾರ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ, ವಾಣಿಜ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಉಪವಿಭಾಗ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅಂಶಗಳ ಪರಿಚಯ.
2. ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರೂಪಗಳು.
3. ವಿತರಣೆಯ ಚಾನಲ್ಗಳು.
4. ಡ್ರಗ್ ಹೌಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್-ಸೈಟ್ ಆಯ್ಕೆ. ಸ್ಪೇಸ್ ಲೇ- and ಟ್ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ
ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು.
ಖರೀದಿಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು, ಪೂರೈಕೆದಾರರ ಆಯ್ಕೆ, ಸಾಲ ಮಾಹಿತಿ, ಟೆಂಡರ್ಗಳು, ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಲೆ ನಿರ್ಣಯ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಕಾನೂನು ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು. ಕ್ರೋಡೀಕರಣ, drug ಷಧಿ ಅಂಗಡಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಸರಬರಾಜು.
5. ದಾಸ್ತಾನು ನಿಯಂತ್ರಣ-ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ, ಎಬಿಸಿಯಂತಹ ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಗಳು. ವಿಇಡಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಪ್ರಮುಖ ಸಮಯ, ದಾಸ್ತಾನು ಸಾಗಿಸುವ ವೆಚ್ಚ, ಸುರಕ್ಷತಾ ಸ್ಟಾಕ್, ಕನಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಗರಿಷ್ಠ ಸ್ಟಾಕ್ ಮಟ್ಟಗಳು, ಆರ್ಥಿಕ ಆದೇಶದ ಪ್ರಮಾಣ, ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪ್ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿಲೇವಾರಿ.
6. ಮಾರಾಟ ಪ್ರಚಾರ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧನೆ, ಮಾರಾಟಗಾರಿಕೆ, ಮಾರಾಟಗಾರನ ಗುಣಗಳು, ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ವಿಂಡೋ ಪ್ರದರ್ಶನ
7. ನೇಮಕಾತಿ ತರಬೇತಿ, ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮತ್ತು pharmacist ಷಧಿಕಾರರ ಪರಿಹಾರ.
8. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಕಾರ್ಯಗಳು. ಹಣಕಾಸು ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು
ಹಣಕಾಸು ಮೂಲಗಳು.
ಭಾಗ- II ಅಕೌಂಟನ್ಸಿ (25 ಗಂಟೆ)
1. ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪರಿಚಯ. ಡಬಲ್ ಎಂಟ್ರಿ ಪುಸ್ತಕ ಕೀಪಿಂಗ್, ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಖಾತೆಗಳು.
2. ನಗದು ಪುಸ್ತಕ.
3. ಜನರಲ್ ಲೆಡ್ಜರ್ ಮತ್ತು ಟ್ರಯಲ್ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್.
4. ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟ ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಶೀಟ್.
5. ಹಣಕಾಸು ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಸರಳ ತಂತ್ರ.
6. ಬಜೆಟ್ ಪರಿಚಯ.
ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ (ಇತ್ತೀಚಿನ ಆವೃತ್ತಿ)
1. ರೆಮಿಂಗ್ಟನ್ನ ಫಾರ್ಮಾಸ್ಯುಟಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್. 2. ಆರ್.ಎಂ.ಮೆಹ್ತಾ ಅವರ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಡಿ.ಎಸ್.ಬಿ.ಎಂ 3. ಅಶೋಕ್ ಕೆ.ಗುಪ್ತಾ ಡಿ.ಎಸ್.ಬಿ.ಎಂ.ನ ಕೈ ಪುಸ್ತಕ
II D PHARM CHAPTER 1 of D S B M: 'TRADE, INDUSTRY AND COMMERCE'
II D PHARM CHAPTER 1:DRUG STORE AND BUSINESS MANAGEMENT 'TRADE, INDUSTRY AND COMMERCE
CHAPTER 1: TRADE, INDUSTRY AND COMMERCE
ವ್ಯಾಪಾರ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ
CHAPTER 1 PAGE 3
CHAPTER 1 PAGE 3
ವ್ಯಾಪಾರ BUSINESS
ಇಂದಿನ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಮಿತಿ ಇಲ್ಲದ್ದು, ಬೇಡಿಕೆಗಳ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಹಣವ ಸಂಪಾದಿಸಲೇ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆದಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ರೀತಿಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ, "ವ್ಯವಹಾರ" ಎಂಬ ಪದದ ಅರ್ಥ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಬಿಝಿ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯನಿರತ ಎಂದರೆ ಇಸ್ಪೀಟ್ ಆಡುವುದು, ಟಿವಿ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಕಾದಂಬರಿ ಓದುವುದು, ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವುದು ಎಂದು ಅರ್ಥವಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರತವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದರೆ ಆರ್ಥಿಕಗಳಿಕೆಗಾಗಿ ವೃತ್ತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸದೃಢನಾಗಲು, ತನ್ನ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಹಣಗಳಿಕೆಗಾಗಿ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವೈದ್ಯ ರೋಗಿಗಳ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗುವುದು, ಔಷಧಿತಯಾರಕರು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ವಿತರಿಸುವುದು, ನರ್ಸ್-ಗಳು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಔಷಧಿ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆ ನೀಡುವುದು, ಕೆಮಿಸ್ಟ್-ಗಳು ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವಿತರಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞರು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಔಷದಿಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದು, ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕೆಲಸಗಾರರು ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು, ಕಾಲೇಜಿನ ಶಿಕ್ಷಕರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪಾಠ ಕಲಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ,
ಇಂದಿನ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಮಿತಿ ಇಲ್ಲದ್ದು, ಬೇಡಿಕೆಗಳ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಹಣವ ಸಂಪಾದಿಸಲೇ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆದಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ರೀತಿಯ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ, "ವ್ಯವಹಾರ" ಎಂಬ ಪದದ ಅರ್ಥ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಬಿಝಿ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯನಿರತ ಎಂದರೆ ಇಸ್ಪೀಟ್ ಆಡುವುದು, ಟಿವಿ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಕಾದಂಬರಿ ಓದುವುದು, ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವುದು ಎಂದು ಅರ್ಥವಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರತವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದರೆ ಆರ್ಥಿಕಗಳಿಕೆಗಾಗಿ ವೃತ್ತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸದೃಢನಾಗಲು, ತನ್ನ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಹಣಗಳಿಕೆಗಾಗಿ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವೈದ್ಯ ರೋಗಿಗಳ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗುವುದು, ಔಷಧಿತಯಾರಕರು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ವಿತರಿಸುವುದು, ನರ್ಸ್-ಗಳು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಔಷಧಿ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆ ನೀಡುವುದು, ಕೆಮಿಸ್ಟ್-ಗಳು ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವಿತರಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞರು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಔಷದಿಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದು, ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕೆಲಸಗಾರರು ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು, ಕಾಲೇಜಿನ ಶಿಕ್ಷಕರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪಾಠ ಕಲಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ,
ಥಾಮಸ್ ಎವೆಲಿನ್ ಪ್ರಕಾರ 'ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವು ಮನುಷ್ಯನು ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುವಲ್ಲಿನ ವರ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ..ಅವರ ಜೀವನವ ನಡೆಸಲು ವಿವಿಧ ಉದ್ಯೋಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿ ವಿವಿಧ ವೃತ್ತಿಯ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ."
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಉತ್ಪಾದನೆಯಿಂದ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆಯವರೆಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಉದ್ಯಮ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಗೋದಾಮಿನಂತಹ ಇತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಸಾರಿಗೆ, ವಿಮೆ, ಬುಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿವೆ.
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ:
ಎ. ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು
ಬಿ. ವ್ಯಾಪಾರ
ಎ. ಉದ್ಯಮ INDUSTRY
ಉದ್ಯಮ ಎಂಬ ಪದವು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಭಾಗವಾದ ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆ, ಪರಿವರ್ತನೆ, ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಅಥವಾ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ, ಆವುಗಳ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು:
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ:
ಎ. ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು
ಬಿ. ವ್ಯಾಪಾರ
ಎ. ಉದ್ಯಮ INDUSTRY
ಉದ್ಯಮ ಎಂಬ ಪದವು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಭಾಗವಾದ ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆ, ಪರಿವರ್ತನೆ, ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಅಥವಾ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ, ಆವುಗಳ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು:
CHAPTER 1 PAGE 4 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
(ಎ) ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು
(ಬಿ) ಅರೆ-ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು
(ಸಿ) ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು
(i) ಬಂಡವಾಳ ಅಥವಾ ಉತ್ಪಾದಕರ ಸರಕುಗಳು
(ii) ಗ್ರಾಹಕರ ಸರಕುಗಳು
(ಎ) ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು: Primary Products
ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾದ ಕೃಷಿ, ಅರಣ್ಯಗಳು, ಗಣಿಗಳು, ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಪಡೆದ ಎಲ್ಲಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾದ ಗೋಧಿ, ಅಕ್ಕಿ, ಹತ್ತಿ, ಕಬ್ಬು, ಧಾನ್ಯಗಳು, ಮರ, ಲೋಹದ ಅದಿರು, ಹಾಲು, ಮೀನು, ಕಚ್ಚಾ ರೇಷ್ಮೆ ಇತ್ಯಾದಿ. ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ವಿವಿಧ ಕಚ್ಚಾ ಔಷಧಗಳು ಸಹ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
(ಬಿ) ಅರೆ ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು: Semi Manufactured Goods
ಅರೆ-ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು ಒಂದು ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಸರಕುಗಳಾಗಿವೆ ಆದರೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನ ಪಡೆಯಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಲು ಮತ್ತೊಂದು ಉದ್ಯಮದ ಮೂಲಕ ರವಾನಿಸದ ಹೊರತು ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಫ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಖಾಲಿ ಕ್ಯಾಪ್ಸುಲ್ಗಳ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿ, ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವುದೇ ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯ ಉದ್ಯಮ. ಅದೇ ರೀತಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಉತ್ಪನ್ನ, ಹತ್ತಿ ನೂಲು ಮತ್ತು ಸಿಪ್ಪೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಅರೆ-ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
(ಸಿ) ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು Manufactured Goods
ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು ಗ್ರಾಹಕರು ಅಥವಾ ಇತರ ಬಳಕೆದಾರರು ಬಳಕೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವ ಸರಕುಗಳಾಗಿವೆ. ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಟ್ಟೆ, ಬೂಟುಗಳು, ಸಕ್ಕರೆ, ಕಾಗದ, ವಿವಿಧ
ಔಷಧಿಗಳು, ಯಂತ್ರಗಳು, ಉಪಕರಣಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ತಯಾರಿಸಿದ ಸರಕುಗಳು
(i) ಬಂಡವಾಳ ಅಥವಾ ಉತ್ಪಾದಕರ ಸರಕುಗಳು,
(ii) ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
(i) ಬಂಡವಾಳ ಅಥವಾ
ಉತ್ಪಾದಕರ ಸರಕುಗಳು Capital or Producer's Goods
ಉತ್ಪಾದಕ ಸರಕುಗಳ ಬಂಡವಾಳವು ಇತರ ಕೆಲವು ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸರಕುಗಳಾಗಿವೆ. ಉತ್ಪಾದಕರ ಸರಕುಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಕಬ್ಬಿಣ ಉತ್ಪನ್ನ, ಅಂಗಡಿ ವಸ್ತುಗಳು, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಸೇರಿವೆ.
(ii) ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು Consumer's Goods
ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು ಗ್ರಾಹಕರು ಬಳಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರೆಗಳು, ಕ್ಯಾಪ್ಸುಲ್ ಗಳು, ಸಿರಪ್ಗಳು, ಚುಚ್ಚುಮದ್ದು ಇತ್ಯಾದಿ, ಬಟ್ಟೆ, ಬೂಟುಗಳು, ಸಾಬೂನು, ಟಿ.ವಿ., ಫ್ರಿಜ್, ವಾಷಿಂಗ್ ಮೆಷಿನ್ ಮುಂತಾದ ಔಷಧಿಗಳಿವೆ.
ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ
ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ಸರಕುಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ:
1. ಆನುವಂಶಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
2. ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
CHAPTER 1 PAGE 5
3. ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
4. ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
4. ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ ತೋರಿಸುವ ಚಾರ್ಟ್
1. ಆನುವಂಶಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
2.
ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
3. ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
3. ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
4. ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಎ) ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಬಿ) ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಬಿ) ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಸಿ) ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಡಿ) ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವುದು
1. ಆನುವಂಶಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Genetic Industries
ಆನುವಂಶಿಕ ಪದವು "ಜೆನೆಟಿಕ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ ಆನುವಂಶಿಕತೆ. ಇದರರ್ಥ ಆನುವಂಶಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸಸ್ಯಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಥವಾ ಗುಣಾಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. ಆನುವಂಶಿಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ನರ್ಸರಿಗಳು, ಜಾನುವಾರು ಸಾಕಣೆ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಕೋಳಿ ಸಾಕಣೆ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನು ಮೊಟ್ಟೆಕೇಂದ್ರಗಳು ಸೇರಿವೆ.
2. ಸಾರತ್ವ ತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Extractive Industries
ಸಾರತ್ವ ತೆಗೆಯುವ ಅಥವಾ ಮಣ್ಣಿನ, ಗಾಳಿ ಅಥವಾ ನೀರಿನಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು. ಹಾಗೆ ಪಡೆದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ, ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ತೈಲ ಪರಿಶೋಧನೆ, ಅರಣ್ಯ, ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸೇರಿವೆ.
3. ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Manufacturing Industries
ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳು ಅಥವಾ ಅರೆ-ತಯಾರಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಸರಕುಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ i.e. ಬಂಡವಾಳ ಸರಕುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಪೂರೈಸುವ ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಔಷಧೀಯ, ಬಟ್ಟೆ ಜವಳಿ, ಸೆಣಬು, ಸಕ್ಕರೆ, ಸಿಮೆಂಟ್, ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿದ್ದು ಅವು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವಂತೆ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ರೂಪ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತವೆ.
ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು:
(ಎ) ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಬಿ) ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಸಿ) ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಡಿ) ಜೋಡಿಸುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು
(ಎ) ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Analytical Industries
ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಮೂಲ ವಸ್ತುಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೇರ್ಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ಒಂದೇ ಉತ್ಪನ್ನದಿಂದ ಹಲವಾರು ಉತ್ಪನ್ನ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲವು ಭೂಮಿಯ ಕೆಳಗಿನಿಂದ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ
CHAPTER
1 PAGE 6 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
ಇದು ಭಾಗಶಃ ಶುದ್ಧೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಭಾಗಶಃ ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ನಂತರ ಪೆಟ್ರೋಲ್, ಡೀಸೆಲ್, ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ, ಗ್ಯಾಸೋಲಿನ್ ಮತ್ತು ನಯಗೊಳಿಸುವ ತೈಲ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
(ಬಿ) ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Synthetic Industries
ಹೊಸ ಉತ್ಪನ್ನ ತಯಾರಿಸಲು ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಎರಡು ವಸ್ತು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬೆರೆಸುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ವಿವಿಧ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು, drugs ಷಧಗಳು, ಸಾಬೂನುಗಳು, ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳು, ಬಣ್ಣಗಳು, ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಕೀಟನಾಶಕಗಳು, ಸಿಮೆಂಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು. ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
(ಸಿ) ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Processing Industries
ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಅಂತಿಮ ಉತ್ಪನ್ನ ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಕರಿಸುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಾಗಿವೆ. ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ವಿಧಾನ ಸಹ ಬಳಸಬಹುದು. ಔಷಧಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ಕಾಗದ, ಜವಳಿ, ಸಕ್ಕರೆ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
(ಡಿ) ಜೋಡಣೆ ಮಾಡುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು Assembling Industries
ಜೋಡಿಸುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಉತ್ಪನ್ನ ತಯಾರಿಸಲು ಭಾಗಗಳು ಅಥವಾ ಘಟಕ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಾಗಿವೆ. ಜೋಡಣೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಭಾಗಗಳು ಅಥವಾ ಘಟಕ ಜೋಡಿಸುವ ಉದ್ಯಮದಿಂದಲೇ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಘಟಕಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಅಂತಹ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಪೂರಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಾರುಗಳು, ಸ್ಕೂಟರ್ಗಳು, ಕೈಗಡಿಯಾರಗಳು, ಟಿ.ವಿ. ರೇಡಿಯೋ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ಗಳು, ಎಕ್ಸರೆ ಯಂತ್ರಗಳು, ಇ.ಸಿ.ಜಿ. ಯಂತ್ರಗಳು ಸಿಟಿಸಿ. ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಜೋಡಿಸುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.
4. ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ರಸ್ತೆಗಳು Consstruction Industries
ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಕಾಲುವೆಗಳು, ಸೇತುವೆಗಳು, ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು. ಕಬ್ಬಿಣ, ಸಿಮೆಂಟ್, ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳು, ಕಲ್ಲುಗಳು, ಅಮೃತಶಿಲೆ, ಮರ, ಗಾಜು, ರಬ್ಬರ್ ಮುಂತಾದ ಇತರ ಮನು ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಂಗ್ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಉತ್ಪನ್ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿವೆ.
ಬಿ. ವಾಣಿಜ್ಯ B. COMMERCE
ಒಂದು ಉದ್ಯಮದ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಮಾನವನ ಬಯಕೆಗಳ ತೃಪ್ತಿಗಾಗಿ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆ ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು, ಆದರೆ ವಾಣಿಜ್ಯವು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವರ ಅಭಿರುಚಿ, ಅಗತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಕೂಲಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸರಕುಗಳ ವಿತರಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
ಉತ್ಪಾದನಾ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಅಂತಿಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸರಕುಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಾಣಿಜ್ಯವು ನಿರ್ಮಾಪಕ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವಿನ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಇಂದು ವಾಣಿಜ್ಯವು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಸಾರಿಗೆ, ವಿಮೆ, ಉಗ್ರಾಣ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವ ಇತರ ರೀತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಎವೆಲಿನ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ "ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಸರಕುಗಳ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ, ಸರಕುಗಳ ವಿನಿಮಯ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತವೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ,"
ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಗ್ರಾಹಕರು ದೇಶದ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ವಾಸಿಸಿರುತ್ತಾರೆ
CHAPTER
1 PAGE 7
ಒಂದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ಸರಬರಾಜಿನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಅವರ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಪೂರೈಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸರಕುಗಳ ವಿತರಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಇತರ ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ, ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ವಾಣಿಜ್ಯದ ಚಕ್ರಗಳು ಸರಕುಗಳ ವಿನಿಮಯ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಸುಗಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾದ್ಯಂತ ಸರಕುಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ.
ಜೇಮ್ಸ್ ಸ್ಟೀಫನ್ಸನ್ ವಾಣಿಜ್ಯವನ್ನು "ವಾಣಿಜ್ಯವು ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವಿನ
ಅಡೆತಡೆಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ (ವ್ಯಾಪಾರ), ಸ್ಥಳ (ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಮೆ) ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸರಕುಗಳ ಪಡೆಯುವ ಸಮಯ (ಉಗ್ರಾಣ).ಹಣವಿನಿಮಯ (ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್) ನಲ್ಲಿ "
ವಾಣಿಜ್ಯದ ಘಟಕಗಳು / ಉಪವಿಭಾಗಗಳು Components/subdivisions of Commerce
ವಾಣಿಜ್ಯವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಘಟಕಗಳ / ಉಪವಿಭಾಗಗಳ ಹೊಂದಿದೆ:
1. ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು
2. ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ.
1. ವ್ಯಾಪಾರ Trade
ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂದರೆ ಸರಕುಗಳ ಖರೀದಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಇತರ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸರಕುಗಳ ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸುತ್ತಾನೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವರುಗಳು ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅಥವಾ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೇ ಖರೀದಿಸಿ ಅವುಗಳ ದಾಸ್ತಾನುಮಾಡಿ ಕೊಂಡು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಉತ್ತಮ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸರಕುಗಳು ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಕೆಯಾಗುತ್ತಾದರೂ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದರಿಂದ, ಉತ್ಪಾದಕನು ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಸರಕುಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಹೋಲ್-ಸೇಲ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಅಥವಾ ವಿತರಕರ ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವೆ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರುಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೇಡಿಕೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಅವಲಂಬಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ಖರೀದಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೆ ಉತ್ತಮ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲೂಬಹುದು ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಷ್ಟಕ್ಕೂ ಒಳಗಾಗುವರು ವ್ಯಾಪಾರ, ಹೀಗೆ ಹಣ ಅಥವಾ ಹಣದ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಖರೀದಿ, ಮಾರಾಟ, ವರ್ಗಾವಣೆ ಅಥವಾ ವಿನಿಮಯ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ವ್ಯಾಪಾರದ ವರ್ಗೀಕರಣ Classification of Trade
ವ್ಯಾಪಾರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ:
1. ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ
2. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ
1. ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ Internal Trade
ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪಾರವ 'ಗೃಹ ವ್ಯಾಪಾರ'ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ದೇಶದ ಒಳಗೆ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ
(ಎ) ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ,
ಅಂದರೆ ಸರಕುಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ;
(ಬಿ) ರಾಜ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರ
ಅಂದರೆ ಸರಕುಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ: ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೇಸರಿಯು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಯುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
(ಸಿ) ಅಂತರರಾಜ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರ
ಅಂದರೆ ಸರಕುಗಳ ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಖರೀದಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಹಿವಾಟಿನ ಪಾವತಿಯು ಆ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸ್ವಂತ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲೇ ನೇರವಾಗಿ ನಗದು ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು:
(i) ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು Wholesale Trade and
(ii) ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ. Retail Trade
CHAPTER 1 PAGE 8 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
(i) ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರ Wholesale Trade
ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ನೇರವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದಕರಿಂದ ಖರೀದಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತಯಾರಕರು ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ನಡುವಿನ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
(ii) ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ Retail Trade
ಸರಕನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸಿದಾಗ ಅದನ್ನು'ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ'ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರವು ಸರಕುಗಳ ವಿತರಣೆಯ ಅಂತಿಮ ಹಂತವಾಗಿದ್ದು ಅಂತಿಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನೇರ ಮಾರಾಟ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸರಕುಗಳ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು'ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು'ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರವು ಅಂಗಡಿ, ವಿಭಾಗೀಯ ಮಳಿಗೆ, ಬಹು ಅಂಗಡಿಗಳು, ಸಹಕಾರಿ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಸೂಪರ್ ಬಜಾರ್ಗಳು, ಮಾಲ್ ಗಳು ಮಾರಾಟಗಾರರು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೂಲಕ ನಡೆಸಬಹುದು. ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಎಂದರೆ ಉತ್ಪಾದಕ ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವಿನ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕವಾಗಿದೆ.
2. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ International Trade
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು 'ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರ' ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಎರಡು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿದಾಗ ಅದನ್ನು 'ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ದೇಶದ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಈ ಮೂಲಕ ಸರಕುಗಳ ವಿನಿಮಯ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸರಕುಗಳ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಪ್ರಮುಖಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಆಮದುಗಳ ಮೂಲಕ ಒಂದು ದೇಶವು ಕಾರ್ಯಶಾಲೆ, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳು, ಘಟಕಗಳು, ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಜ್ಞಾನವು ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ, ಈ ವಿಶೇಷ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಈ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ದೇಶದ ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಸಾಧ್ಯ.
ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ವರ್ಗೀಕರಣ
ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು:
(i) ಆಮದು ವ್ಯಾಪಾರ
(ii) ರಫ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ
(iii) ಎಂಟ್ರೆಪಾಟ್ ವ್ಯಾಪಾರ
(i) ಆಮದು ವ್ಯಾಪಾರ Import Trade
ವ್ಯಾಪಾರಿಯು ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಸರಕುಗಳ ತನ್ನ ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಳಕ್ಕೆ ತಂದಾಗ ಅದನ್ನು'ಆಮದು ವ್ಯಾಪಾರ'ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತವು ಜಪಾನ್, ಯುಎಸ್ಎ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ದೇಶದಿಂದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ತಂದಾಗ ಅದನ್ನು ಆಮದು ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
CHAPTER
1 PAGE 9 ವ್ಯಾಪಾರ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ
(ii) ರಫ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ Export Trade
ಒಂದು ದೇಶದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದಾಗ ಅದನ್ನು 'ರಫ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತ ಔಷಧಗಳು, ಬಟ್ಟೆ, ರೆಡಿಮೇಡ್ ಉಡುಪುಗಳು, ಇಕಾ ಮುಂತಾದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಾಫಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ. ಇದನ್ನು ರಫ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
(iii) ಎಂಟ್ರೆಪಾಟ್ ವ್ಯಾಪಾರ Entrepot Trade
ಎಂಟ್ರೆಪಾಟ್ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು 'ಮರು-ರಫ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಂದು ದೇಶದ ವಿದೇಶಿ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತದ ವ್ಯಾಪಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಸಿಂಗಾಪುರ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾದಿಂದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ದೇಶಕ್ಕೆ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ನಿಂದಲೇ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರೆ ಅದನ್ನು ಎಂಟ್ರೆಪಾಟ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
2. ವಾಣಿಜ್ಯ ಅಥವಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಶಾಖೆಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ
Aids to trade or functions of commerce or branches of Commerce
ವಾಣಿಜ್ಯದ ವಿವಿಧ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ:
(i)
ಸಾರಿಗೆ
(ii) ಉಗ್ರಾಣ
(iii) ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್
(iv) ವಿಮೆ
(v)
ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್
(vi) ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ,
(1) ಸಾರಿಗೆ Transport
ಸಾರಿಗೆಯು ಸ್ಥಳದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರಕು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಉತ್ಪಾದನಾ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಲ್ಲಿ ಇದು ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಸರಕುಗಳು, ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳದ ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಇದು ಬೆಲೆಗಳ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಅದರ ಬಳಕೆಯ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಸಾರಿಗೆಯು ಸ್ಥಳದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಏಕೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಜೋಡಣೆಯ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಂತೆ ಔಷಧೀಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳೂ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಲಭ್ಯತೆ, ಶ್ರಮ, ಸುಲಭ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅನುಕೂಲಕರ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಅವಲಂಬಿಸಿ ಆಯ್ದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆಯ ನಂತರ ಔಷಧಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಲುಪಬೇಕು ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲ ಔಷಧಿಗಳು ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ ಹದಗೆಡುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರತೀ ಔಷಧಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯದ ಅವಶ್ಯಕೆತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಸಾರಿಗೆಯು ಔಷಧಿಗಳ ವಿತರಣೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ.
ರಸ್ತೆ, ರೈಲು, ಗಾಳಿ, ನೀರು, ಪೈಪ್ಲೈನ್ ಸಾರಿಗೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಲು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸರಕುಗಳು, ಔಷಧಗಳು ಮತ್ತು ಔ ಷಧಿಗಳನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ ಸಾರಿಗೆ ವಿಧಾನಗಳಿವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಾರಿಗೆ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಸರಕುಗಳ ಚಲನೆಯ ಕಾರಣ
(ಎ) ಬೃಹತ್ ಸರಕುಗಳ ದೂರದವರೆಗೆ ಸಾಗಿಸುವುದು ಅಗ್ಗವಾಗಿದೆ.
(ಸಿ) ರೈಲ್ವೆಯು ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಸರಕುಗಳು ಕಡಿಮೆ ಬಾಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ಸಾಗಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
(ii) ಉಗ್ರಾಣ (ಸಂಗ್ರಹಣೆ) Warehousing (Storage)
ಗೋಡೋನ್ ಗಳು ಸಮಯವನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಕುಗಳ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಸ್ಥಳ ಗೋದಾಮುಗಳು.
ಶೇಖರಣೆಯ ಸ್ಥಳ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದು. ಸರಕುಗಳ ಮುಂದಿನ ಬಳಕೆಗೆ ದಾಸ್ತಾನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಉಗ್ರಾಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದು. ಉಗ್ರಾಣಗಳು ಸರಕುಗಳ ಸರಿಯಾಗಿ ಶೇಖರಿಸಿ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಸರಕುಗಳ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅನುಕೂಲ ಮತ್ತು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಸರಬರಾಜು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದೇ ಆಗಿದೆ.
ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ Need and importance of Storage
1. ಈಗ ಸರಕುಗಳ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಸರಕು ತಕ್ಷಣ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದ್ದರಿಂದ ಮಾರಾಟವಾಗದ ಸರಕುಗಳ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
2. ನಿರಂತರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಅಗತ್ಯ.
3. ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಔಷಧಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಅವುಗಳು ವರ್ಷದುದ್ದಕ್ಕೂ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಅವುಗಳ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಬೃಹತ್ ಖರೀದಿಯ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಅಗತ್ಯ.
5. ಬೇಡಿಕೆಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
6. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗಳ ಪಡೆಯಬಹುದಾದ ಕೆಲವು ಸರಕುಗಳು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯವರೆಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು ಮುಂತಾದ ಹಾಳಾಗುವ ವಸ್ತು ಕೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೇಜ್ನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.
7. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲು ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಅಗತ್ಯ.
ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಮೇಲಿನ ವಿವರಣೆಯು ಗೋದಾಮುಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸರಕುಗಳ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಸಮಯದ ಅಡಚಣೆ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
(ii) ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ Banking
ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ, ಹಣಕಾಸು ಅಥವಾ ಬಂಡವಾಳ ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹಣಕಾಸಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಸಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು, ಕಚ್ಚಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಖರೀದಿ, ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಸಾಗಿಸುವುದು, ಸಾರಿಗೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಹಣಕಾಸಿನ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸಗಟು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಖರೀದಿ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಸಾಲ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ದಿನನಿತ್ಯದ ಖರ್ಚುಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಹಣ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ವಂತ ಮೂಲಗಳಿಂದ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಂದ, ಷೇರುಗಳಿಂದಲೂ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.ಡಿಬೆಂಚರ್ಗಳು, ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಾಲಗಾರರು ಇತ್ಯಾದಿ. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಓವರ್ಡ್ರಾಫ್ಟ್, ನಗದು ಸಾಲಗಳು, ವಿನಿಮಯದ ಮಸೂದೆಗಳ ರಿಯಾಯಿತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವಾರು ಸೇವೆಗ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ ನಿವಾರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
(iv) ವಿಮಾ Insurance
ವಿಮೆ ಅಪಾಯಗಳ ಅಡಚಣೆ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ. ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಅಪಾಯಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸಮಯದಿಂದ ಸಮಯದವರೆಗೆ
CHAPTER
1 PAGE 11 ವ್ಯಾಪಾರ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ
ನಿಜವಾದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸರಕುಗಳ ವಿತರಣೆ ಅನಿವಾರ್ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಅನೇಕ ಅಪಾಯಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ ಉದಾ. ಬೆಂಕಿ, ಅಪಘಾತಗಳು, ಕಳ್ಳತನ, ಚಂಡಮಾರುತ, ಪ್ರವಾಹ, ಭೂಕಂಪಗಳು, ಬೆಲೆ ಕಡಿತ, ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಸಾಲ ಮಾರಾಟ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿರುವುದು, ನೌಕರರು ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರರ ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ, ಮುಷ್ಕರಗಳು, ಬೀಗಮುದ್ರೆ ಮತ್ತು ದಂಡಯಾತ್ರೆ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಕೀಟಗಳು, ಮಳೆ, ಆಲಿಕಲ್ಲು ಚಂಡಮಾರುತ, ಮಿಂಚು, ಬೆಂಕಿ, ಪ್ರವಾಹ, ಬರ, ಭೂಕಂಪಗಳು ಮುಂತಾದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯಗಳು ಅತ್ಯಂತ ವಿನಾಶಕಾರಿ ರೀತಿಯ ಅಪಾಯಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವಿಮೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರಬಹುದು.
ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ, ಸ್ಟ್ರೈಕ್ಗಳು, ಬೀಗಮುದ್ರೆ ಮತ್ತು ಕಳುವುಗಳಿಂದ ಆಗುವ ನಷ್ಟ ಸೌಹಾರ್ದಯುತ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ನಡುವಿನ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರರ ಖ್ಯಾತಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಿಂದ ಬೆಲೆ ಕಡಿತ, ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮಾರಾಟದ ಚೇತರಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ವಿಧಾನಗಳ ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಬಾಕಿ ಪಾವತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.
ಅಗತ್ಯ ವಿಮೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀಮಿಯಂ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಿದ್ದರೆ ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅಪಾಯಗಳ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
ಬೆಂಕಿ, ಕಳ್ಳತನ, ಆಹಾರ ಅಥವಾ ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನಷ್ಟಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಉಪಯುಕ್ತ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಸರಕುಗಳ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭಯದಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಕಂಪನಿಗಳು ಅಪಾಯಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮೊತ್ತದ ವಿಮಾ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
ನಷ್ಟದ ಅಪಾಯ ಸರಿದೂಗಿಸಲು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯು ಜೀವದ ಅಪಾಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಅಗ್ನಿ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನಷ್ಟದ ಅಪಾಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯು ಸರಕುಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸಾಗಿಸುವಾಗ ನಷ್ಟ ಅಥವಾ ಹಾನಿಯ ಅಪಾಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
(v) ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ Packaging
ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಹಾಳಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳ ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಒಂದು ಔಷಧಿಗಳ ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಿಂದ ಸೇವಿಸುವವರೆಗೆ ಅದರ ಔಷಧಿಯ ಗುಣಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಡುತ್ತದೆ. ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಒಂದು ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿ ಅದನ್ನು ಸಾರಿಗೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮೂಲಕ ಬಳಕೆದಾರರರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ತಲುಪುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಅದೇರೀತಿ ಔಷಧಿಗಳ ಸರಿಯಾಗಿ ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ
ಔಷಧಿಗಳು ಹಾಳಾಗಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಗುರಿ ಹೊಂದದಿರಬಹುದು. ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಔಷಧಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ಅಳತೆಯ ಕಾರ್ಟನ್ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ವಿಭಿನ್ನ ಆಕಾರ, ಅಳತೆಯ ಬಾಟಲ್ ಡಬ್ಬಿಗಳ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದ್ದರೆ ಔಷಧಿ ವಸ್ತುಗಳು ಚೆಲ್ಲದಂತೆ, ಹಾಳಾಗದಂತೆ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಹಾಳಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳ ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ.
(vi) ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರವು Advertising and Publicity
ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವಿನ ಸರಕುಗಳ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಉಪಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜ್ಞಾನ ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿಯ ಕೊರತೆ ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾಹೀರಾತಿನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು. ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳು: ಟಿ.ವಿ., ರೇಡಿಯೋ,ಮೊಬೈಲ್, ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು.
CHAPTER 1 PAGE 12 ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕೈಪಿಡಿ
ಗೋಡೆಯ ಪೋಸ್ಟರ್ಗಳು, ಕರಪತ್ರಗಳು, ಉಚಿತ ಮಾದರಿಗಳು, ವ್ಯಾಪಾರ ಮೇಳಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಆಕಾಶಬುಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಂಡೋ ಪ್ರದರ್ಶನ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಹೀಗಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರ, ಸಾರಿಗೆ, ಉಗ್ರಾಣ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ವಿಮೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ವಾಣಿಜ್ಯದ ವಿವಿಧ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ.
ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಅಂಶ ELEMENT OF ECONOMICS
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಂಶಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಯಾವುದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದ್ದು ಅದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಮಾನವ ಬಯಕೆಗಳ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಸರಿಯಾದ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಇದು ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ.
ಉದ್ಯಮದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿದ ಜೀವನ ಮಟ್ಟವು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಮಾನವನ ಬಯಕೆಗಳು ಅಪರಿಮಿತವಾಗಿವೆ ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಪೂರೈಸುವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಸೀಮಿತವಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಆಸೆಗಳ ಸೀಮಿತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂರೈಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸಲು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ, ವೃತ್ತಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗ. ಒಬ್ಬ ಉದ್ಯಮಿಯು ಲಾಭ ಗಳಿಸುತ್ತಾನೆ, ವೈದ್ಯನು ತನ್ನ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಯು ಉದ್ಯೋಗದಾತರಿಂದ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ, ಒಬ್ಬ ಕಾರ್ಮಿಕನು ತನ್ನ ಯಜಮಾನನಿಂದ ವೇತನ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವು ಆರ್ಥಿಕೇತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿವೆ. ಅಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಗೃಹಿಣಿ ಮನೆಯವರ, ಮಕ್ಕಳ ಆರೈಕೆಮಾಡುವುದು, ಇಸ್ಪೀಟ್ ಆಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ. ಇಂತಹ ಆರ್ಥಿಕೇತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಆದಾಯ ಅಥವಾ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಂಶಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಂಶಗಳ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು:
1. ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
2. ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ.
1 ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು Economic Activities
ಸೀಮಿತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವಿಧ ಅಗತ್ಯಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು:
(i)
ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳು / ಔಷಧಿಗಳ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಅಂದರೆ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳು ಮಾತ್ರ ಮತ್ತು ಅದನ್ನೂ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ರಮದ ಪ್ರಕಾರ ಖರೀದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೀಮಿತ ಸಂಖ್ಯೆಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕೇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
(ii) ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಮತ್ತು ಲಾಭದಾಯಕವಾಗುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಮಾತ್ರ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ
(iii) ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು i.e. ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಖರೀದಿಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ದರವ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬೇಕು ಆದರೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಾಭದ ಪ್ರಮಾಣ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬೇಕು.
2. ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ Economic System
ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಉದ್ಭವಿಸುವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ
CHAPTER
1 PAGE 13
ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ವಿಧಾನದಿಂದ ಸಮುದಾಯ. ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮಾನವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಆಸೆಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಸರಳ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಬೇಕು ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶವು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಹೇಗೆ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತದೆ, ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ವಿಧಗಳು
ಮೂರು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ:
(ಎ) ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
(ಬಿ) ಸಮಾಜವಾದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
(ಸಿ) ಮಿಶ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆ
(ಎ) ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ Capitalist System
ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿದೆ. ನಿರ್ಮಾಪಕರು ಯಾವುದೇ ಆಸ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಸ್ವತಂತ್ರರು. ಗ್ರಾಹಕರು ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆಸೆಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆದಾಯ ಅವರು ಇಷ್ಟಪಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯರಿರುತ್ತಾರೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣಾ ವಿಧಾನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಮಾಲೀಕರ ಕೈಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲಿ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಒದಗಿಸಲು ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ.
(ಬಿ) ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ Social System
ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ವಿತರಣೆ ಸಹ ಸರ್ಕಾರ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
(ಸಿ) ಮಿಶ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆ Mixed Economy
ಮಿಶ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು i.e. ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಕೆಲವು ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಸರ್ಕಾರ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನುಕೂಲಗಳು ಉತ್ತಮ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಹೆಚ್ಚಿದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ. ಸಮಾಜವಾದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನುಕೂಲಗಳು ಆದಾಯದ ಅಸಮಾನತೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ವಸ್ತುಗಳ ನ್ಯಾಯಯುತ ವಿತರಣೆಯಿದೆ.
ನಿರ್ವಹಣೆ MANAGEMENT
ನಿರ್ವಹಣೆ ಎನ್ನುವುದು ವಿವಿಧ ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ, ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಔಷಧಾಲಯ, ಉದ್ಯಮ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ಸಂಸ್ಥೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಹೊಂದಿದೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಅನುಭವಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ವ್ಯವಹಾರ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಿರ್ವಹಣೆಯ ತತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಔಷಧೀಯ ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಿದಾಗ, ಅದನ್ನು "ಔಷಧೀಯ ನಿರ್ವಹಣೆ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಭಿನ್ನ ಲೇಖಕರು ನೀಡಿದ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಇವೆ ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ಆರ್. ಟೆರ್ರಿ ಪ್ರಕಾರ, "ನಿರ್ವಹಣೆ ಎನ್ನುವುದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ, ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟಿಸುವುದು, ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಮತ್ತು
CHAPTER
1 PAGE14 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
ಮಾನವರು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಸಂಘಟನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ."
ನಿರ್ವಹಣೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಒಂದು ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಜನರಿಂದ ಮತ್ತು ಕೆಲಸಗಳ ಮಾಡುವ ಕಲೆ. ಇದು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಘಟನೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಸಾಧಿಸಲು ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನ ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುವುದು ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಒಂದು ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಒಂದು ವಿಜ್ಞಾನ ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಜ್ಞಾನ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಪೂರ್ವಸೂಚನೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಸಂಗತಿಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ, ಅಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಳಸುತ್ತದೆ
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕೆಲವು ಗುರಿ ಸಾಧಿಸಲು ವಿಭಿನ್ನ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹಿರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ ".
ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಎಂದರೆ ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟನೆ, ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನದ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ.
ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅಂಶಗಳು ಅಥವಾ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳು Elements of Management or functions of Management
ಅನುಸರಣೆಗಳು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯಗಳಾಗಿವೆ
1. ಯೋಜನೆ
2. ಸಂಘಟಿಸುವುದು
3. ಸಿಬ್ಬಂದಿ
4. ನಿರ್ದೇಶನ
5. ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು
6. ಸಮನ್ವಯ
1. ಯೋಜನೆ Planning
ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಭೀರವಾದ ಆಲೋಚನೆ ನೀಡುವುದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ
ಯಾವುದೇ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಔಷಧಾಲಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ವಿಷಯಗಳ ಯೋಜಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಪೂರ್ವ ನಿಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆ ಇಲ್ಲದೆ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಗುರಿ ಸಾಧಿಸುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ.ಆದ್ದರಿಂದ ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಲಭ್ಯವಿರುವ ನಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಆಲೋಚನೆ ನೀಡಬೇಕು. ಯಾವ ರೀತಿಯ ಉತ್ಪನ್ನ ರೂಪಿಸಬೇಕು, ಯಾವ ರೀತಿಯ ಕಟ್ಟಡ ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆ, ನುರಿತ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಅವರ ಸಂಬಳ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಈ ವಸ್ತುಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು.
2. ಸಂಘಟಿಸುವುದು Organising
"ಸಂಘಟನೆಯು ಯಾವುದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು ಇದರಿಂದ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗುರಿಯ ಪೂರೈಸಲು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ." ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಿ.
ಅದೇ ರೀತಿ ಸಡಿಲವಾದ ಸಂಘಟನೆಯು ಅತೃಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಗಂಭೀರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಗುರಿಗಳ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಲು ಬಲವಾದ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ರಚನೆಯ ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿಸುವುದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ.
CHAPTER
1 PAGE 15 Trade, Industry and Commerce
3. ಸಿಬ್ಬಂದಿ Staffing
ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕಾರ್ಯಗಳು ನೇಮಕಾತಿ, ಆಯ್ಕೆ, ತರಬೇತಿ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಪರಿಹಾರ, ವಜಾ ಮಾಡುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಔಷಧಾಲಯದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನೋಂದಾಯಿತ ಔಷಧಿಕಾರರು, ನುರಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಛೇರಿಯ ಕ್ಲೆರಿಕಲ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ರೋಗಿಯ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕಾರಣ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯ ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕು.
ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಇತರೆ ವಿಭಾಗದ ಇಂಟ್ರಾ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ ಡಿಪಾರ್ಟಮೆಂಟಲ್ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರಬೇಕು.
4. ನಿರ್ದೇಶನ Directing
ಯೋಜನೆ, ಸಂಘಟನೆ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ನಂತರ ಅದು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿದೆ. ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಅದರ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅದರ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ದೇಶನ ಮತ್ತು ಆಜ್ಞೆ ನೀಡಲು, ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂ ಆಜ್ಞಾಪಿಸುವ ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನಾಯಕತ್ವದ ಗುಣ ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಜನರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲು, ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಮನವೊಲಿಸಲು ಶಕ್ತರಾಗಿರಬೇಕು.
5. ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು Controlling
ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕನು ತನ್ನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹೊಂದಿರಬೇಕು, ಅಂದರೆ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಅನಗತ್ಯ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಬಾರದು, ಅದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಉಪಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹವ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
6. ಸಮನ್ವಯ Co-ordination
ಸಮನ್ವಯ ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯ ಘಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಯ ನೌಕರರು / ಕಾರ್ಮಿಕರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಗುರಿಗಳ ಪೂರೈಸಲು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಮರಸ್ಯದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಸಾಧಿಸಲು ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮನ್ವಯದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರ್ವಹಣೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ನೋಡಬೇಕು.
II D PHARM CHAPTER 2 of D S B M: 'FORMS OF BUSINESS ORGANISATIONS'
II D PHARM CHAPTER 2:DRUG STORE AND BUSINESS MANAGEMENT 'FORMS OF BUSINESS ORGANISATIONS'
CHAPTER 2 FORMS OF BUSINESS ORGANISATIONS' (ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರೂಪಗಳು)
CHAPTER 2 PAGE 18 ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರೂಪಗಳು
"ವ್ಯವಹಾರ" ಎಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಯಾವುದೇ ವೃತ್ತಿ, ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಗಳಿಕೆ ಮಾಡುವವ ಎಂದರ್ಥ. ಹಾಗೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥ ಸರಕು, ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿನಿಮಯದ ಮೂಲಕ ಲಾಭಗಳಿಸಲು ನಿರತನಾಗಿರುವವ. ಇದು ಉದ್ಯಮ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಾದ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್, ಉಗ್ರಾಣ, ಸಾಗಣೆ, ಮಾರಾಟ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪು ನಡೆಸಬಹುದು. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪಿನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಿದಾಗ ಅದನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಉದ್ಯಮ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರ ಕಾಳಜಿ.
"ವ್ಯವಹಾರ" ಎಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಯಾವುದೇ ವೃತ್ತಿ, ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಗಳಿಕೆ ಮಾಡುವವ ಎಂದರ್ಥ. ಹಾಗೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥ ಸರಕು, ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವಿನಿಮಯದ ಮೂಲಕ ಲಾಭಗಳಿಸಲು ನಿರತನಾಗಿರುವವ. ಇದು ಉದ್ಯಮ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಾದ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್, ಉಗ್ರಾಣ, ಸಾಗಣೆ, ಮಾರಾಟ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪು ನಡೆಸಬಹುದು. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪಿನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಿದಾಗ ಅದನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಉದ್ಯಮ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರ ಕಾಳಜಿ.
ವೀಲರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮವು ಒಂದು ಕಾಳಜಿ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿ, ಅಥವಾ ಖರೀದಿಸುವ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದೆ, ಇದು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪಿನ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರ್ಯಾಚರಣಾ ನೀತಿಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ತಮ್ಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ.
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
1. ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಮೂಲತಃ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಕನಿಷ್ಠ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುವುದು.
2. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಣ ಅಥವಾ ಹಣದ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿವೆ.
3. ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಡೆಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಇತರ ಬಳಕೆದಾರ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಅವರು ಇಷ್ಟಪಡುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬಯಸಿದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಿವೆ. ನಿಭಾಯಿಸಬಲ್ಲದು.
5. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು, ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಕೆಟ್ಟ ಸಾಲಗಳು, ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಬೇಡಿಕೆಯ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ. ಶೈಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಷನ್ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
1. ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಮೂಲತಃ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಕನಿಷ್ಠ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುವುದು.
2. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಣ ಅಥವಾ ಹಣದ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿವೆ.
3. ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಡೆಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಇತರ ಬಳಕೆದಾರ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಅವರು ಇಷ್ಟಪಡುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬಯಸಿದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಿವೆ. ನಿಭಾಯಿಸಬಲ್ಲದು.
5. ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು, ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಕೆಟ್ಟ ಸಾಲಗಳು, ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಬೇಡಿಕೆಯ ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ. ಶೈಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಷನ್ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
CHAPTER 2 PAGE 19 ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ರೂಪಗಳು
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಗಳ ರೂಪಗಳು
ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ
A. ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಗಳ ರೂಪಗಳು
ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ
A. ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು
(i) ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ
(ii) ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ
(ii) ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ
(iii) ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಸಂಸ್ಥೆ
(iv) ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿ
(v) ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು
B. ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳು
(i) ಇಲಾಖಾ
ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
(ii) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಇನ್) ಸರ್ಕಾರಿ ಕಂಪನಿ
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ರೂಪಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಚಾರ್ಟ್
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ರೂಪಗಳು
ಸಾರ್ವಜನಿಕ / ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಯಮಗಳು
(i) ಇಲಾಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
(ii) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಿಗಮಗಳು
(iii) ಸರ್ಕಾರಿ ಕಂಪನಿ
ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು
(i)
ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ
(ii) ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಸಂಸ್ಥೆ
(iii) ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ
(iv) ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿ
(v) ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು
ಎ. ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು
(i)
ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವವು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ವ್ಯವಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಿದಾಗ ಅದನ್ನು ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ, ಏಕೈಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಅಥವಾ ಒನ್ ಪುರುಷರ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮವು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಅವನು ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಥವಾ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸ್ವತಃ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾನೆ, ವ್ಯವಹಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಾನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಎಸ್.ಆರ್ ಪ್ರಕಾರ. ದಾವರ್, "ಏಕೈಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅಂದರೆ ಪಾಲುದಾರನ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲದೆ.
ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ತರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಶ್ರಮವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾನೆ. "
ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವವು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸರಳ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ರೂಪವಾಗಿದೆ
ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುವ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಅವನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳಿಲ್ಲದೆ ದಿನನಿತ್ಯದ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಆದರೆ ಸಗಟು ಅಥವಾ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟದ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಡೆಸಲು ನುರಿತ / ತಾಂತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿ (ಗಳನ್ನು) ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಸಂಸ್ಥೆ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದನ್ನು ಸಣ್ಣ ಹಣಕಾಸು ಮೂಲಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
1. ಇದು ಸರಳ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಸುಲಭ.
2. ಇದನ್ನು ಅವನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಂದ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣಕಾಸು ಮೂಲಕವೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಅವನ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಬಹುದು.
3. ಅವನ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
CHAPTER 2 PAGE 20 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
4. ಮಾಲೀಕರು ವ್ಯವಹಾರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವರು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
5. ವ್ಯವಹಾರದ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
6. ಅವರು ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಇಚ್ಛೆಯ ಪ್ರಕಾರ.
7. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಲಾಭಗಳ ಏಕೈಕ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಅವರು ಶ್ರಮವಹಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ.
8. ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕರು ಗ್ರಾಹಕರೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಇತ್ತೀಚಿನ, ವರ್ತನೆಗಳು, ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಗಳು, ದೂರುಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಗ್ರಾಹಕರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.
9. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಮಾಲೀಕರು, ಅವರ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅಥವಾ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಓವರ್ಹೆಡ್ ವೆಚ್ಚವು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ.
10. ಏಕೈಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳದೆ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಡೆಸಬಹುದು.
11. ಇದು ಸ್ವಯಂ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ವೃತ್ತಿಪರವಾಗಿ ಅರ್ಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧಿಕಾರರು ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.
ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
1. ಸೀಮಿತ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಏಕೈಕ ವ್ಯಾಪಾರಿ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು.
2. ಅವರು ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ವ್ಯವಹಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಅವರು ತಜ್ಞರು ಅಥವಾ ವೃತ್ತಿಪರರ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅಥವಾ ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಏಕೈಕ ವ್ಯಾಪಾರವು ಸಣ್ಣ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.
4. ಸೀಮಿತ ಬಂಡವಾಳ ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ ಮಾನವಶಕ್ತಿಯಿಂದಾಗಿ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಸೀಮಿತ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಇದೆ.
5. ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತರಲು ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಸಮಯವನ್ನು ಬಿಡುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರಬಾರದು. ಅಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಅವನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಬೇಕಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು,
6. ದೀರ್ಘ ಅನಾರೋಗ್ಯ, ಮಾಲೀಕನ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಸಾವಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರವು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಹೊರತು ಅವನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಅಥವಾ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಒಂದೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಅಥವಾ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ ವ್ಯವಹಾರವು ಕೆಲವು ಮಿತಿಗಳ ಅನಾನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಾಲೀಕನು ವ್ಯವಹಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ನಿರ್ವಹಿಸುವಷ್ಟು ಬುದ್ಧಿವಂತನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
(i) ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ
ತನ್ನ ತಂದೆ, ಅಜ್ಜ ಮತ್ತು ಮುತ್ತಜ್ಜನಿಂದ ಹಿಂದೂವರಿಂದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಾಗ ಅದನ್ನು ಪೂರ್ವಜರ ಆಸ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಗ, ಮೊಮ್ಮಗ ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಗ ಅವರು ಹುಟ್ಟಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಆಸ್ತಿಯ ಜಂಟಿ ಮಾಲೀಕರಾಗುತ್ತಾರೆ
ವ್ಯವಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ
CHAPTER 2 PAGE 21
ಕುಟುಂಬ. ಹೀಗೆ ಮೂರು ಸತತ ತಲೆಮಾರುಗಳು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಜರ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಆನುವಂಶಿಕತೆಯ ಮೇಲಿನ ಈ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೋಪರ್ಸೆನರಿ ಆಸಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುರಿಯದ ಪುರುಷ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು ಸಹವರ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರ ಮರಣದ ನಂತರ, ಅವನ ವ್ಯವಹಾರವು ಜೀವಂತ ಪುರುಷ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಜಂಟಿ ಒಡೆತನದ ವ್ಯವಹಾರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ, ಅವರು ಸಹವರ್ತಿಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಸಹವರ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೋಪರ್ಸೆನರಿ ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡಾಗ ಅದು ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ವ್ಯವಹಾರವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ "ಕಾರ್ತಾ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕುಟುಂಬದ ಹಿರಿಯ ಪುರುಷ ಸದಸ್ಯ ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ವ್ಯವಹಾರದ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
ಜಂಟಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:
1. ಕುಟುಂಬದ ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯರ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಅಥವಾ ಸಾವಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.
2. ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಲೀನಗೊಳಿಸಬಹುದು / ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಬೇರೆಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಉದ್ಯೋಗ ಅರಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅಶಿಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಅನನುಭವಿ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸಹ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
3. ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಅವರು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಸಂಘಟಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ.
4. ಯಾವುದೇ ಹೊರಗಿನವರು ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ವ್ಯವಹಾರದ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 20 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಂಪೆನಿಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ (ಸೆಕ್ಷನ್ 11 ರ ಕಂಪನಿಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 1956).
6. ಲಾಭವನ್ನು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
1. ಕುಟುಂಬದ ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯರು ಇತರ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರದ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸದಿದ್ದರೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು.
2. ಆಸ್ತಿಯ ವಿಭಜನೆಯ ಮೇಲೆ ಜಗಳಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬಹುದು.
3. ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸೀಮಿತ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು.
4. ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮುಂದುವರಿಕೆ ಜಂಟಿ ಕುಟುಂಬದ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
(iii) ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆ
ಹಣ ಅಥವಾ / ಅಥವಾ ಶ್ರಮ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲು ಇಬ್ಬರು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದಾಗ ಮತ್ತು ತಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪಾಲುದಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, 1932 ರ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ನಡೆಸುವ ವ್ಯವಹಾರದ ಲಾಭವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಪ್ಪಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಸಂಬಂಧ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅವರು ಅವರನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲು ಒಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ
CHAPTER 2 PAGE 22 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
ಆಸ್ತಿ, ಶ್ರಮ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಅದರ ಲಾಭವನ್ನು ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
ಕಂಪೆನಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 11 ರ ಪ್ರಕಾರ, 1956 ರ ಗರಿಷ್ಠ ಇಪ್ಪತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು (ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಮಂದಿ) ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಗಳಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಲಾಭವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಸೀಮಿತ ಹಣಕಾಸು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಸೀಮಿತ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ಸೀಮಿತ ಮಾನವಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಭರಿಸಲು ಸೀಮಿತ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಂತಹ ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕರ ಮಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೊರತೆಗಳು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ರೂಪದ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪಾಲುದಾರರ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದವು ಮೌಖಿಕ ಅಥವಾ ಲಿಖಿತವಾಗಿರಬಹುದು. ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಯನ್ನು "ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಪತ್ರ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಾಲುದಾರರು ಇತರ ಪಾಲುದಾರರ (ರು) ಲಿಖಿತ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ರಚನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿದ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟವನ್ನು ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತದೆ.
Advantages ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
1. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಯಾವುದೇ ಇಬ್ಬರು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಾನ ಮನಸ್ಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಬಹುದು. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಮೌಖಿಕ ಅಥವಾ ಲಿಖಿತ ಒಪ್ಪಂದ ಸಾಕು. ಅಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಯ ರಚನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಕೀರ್ಣ ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳಿಲ್ಲ,
2. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1932 ರ ಪ್ರಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕಂಪನಿಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ಪಡೆಯದಿರಬಹುದು.
3. ವ್ಯವಹಾರವು ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪಾಲುದಾರರು ತಮ್ಮ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪಾಲುದಾರರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಲ್ಲದೆ ವಿಸ್ತರಣೆ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಹೊರಗಿನ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.
4. ವ್ಯವಹಾರದ ವಿಭಿನ್ನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಮತ್ತು ಅರ್ಹ ಪಾಲುದಾರರಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು.
5. ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಪಾಲುದಾರರು ಸಣ್ಣ ಸೂಚನೆಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಬಹುದು.
6. ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯಂತೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತನ್ನ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ವ್ಯವಹಾರದ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
7. ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರು ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸಿದರೆ ದೊಡ್ಡ ಬಂಡವಾಳ, ಕೆಲಸದ ವಿಭಜನೆ, ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ, ಅಪಾಯಗಳ ವಿಭಜನೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶಗಳಿವೆ.
8. ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾದರೆ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
9. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಇತರ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ 14 ದಿನಗಳ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಕರಗಿಸಬಹುದು. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.
10. ಪಾಲುದಾರರು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪಾಲುದಾರನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
CHAPTER 2 PAGE 23
Disadvantages ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
1. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ 20 ಮೀರಬಾರದು ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯವಹಾರವು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರಬಹುದು, ಇದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
2. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಹಕಾರದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ
ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿಸರ್ಜನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಯಾವುದೇ ಪಾಲುದಾರನು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು.
4. ಯಾವುದೇ ಪಾಲುದಾರನು ತನ್ನ ಬಂಡವಾಳ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
5. ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಥ ಪಾಲುದಾರನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಸೋರಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ದೂರು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಠಿಣ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಬಹುದು.
6. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಂಬಿಕೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನಿಕಟವಾಗಿ ಕಾಪಾಡುವ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಯಾವಾಗ ಕರಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಜನರು ಅಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ.
7. ಪಾಲುದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಅಪರಿಮಿತವಾಗಿವೆ. ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ ಸಾಲಗಾರರು ತಮ್ಮ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ಪಾಲುದಾರರ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಯಿಂದಲೂ ವಸೂಲಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯೂನತೆಯೆಂದರೆ.ಪಾಲುದಾರರ ರೀತಿಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ.
ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರರು
ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಕಾರಗಳಾಗಿರಬಹುದು:
(ಎ) ಸಕ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಪಾಲುದಾರ
(ಬಿ) ನಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಪಾಲುದಾರ
(ಸಿ) ನಾಮಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ.
(ಡಿ) ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ
(ಇ) ಸಕ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಪಾಲುದಾರ
(ಎಫ್) ರಹಸ್ಯ ಪಾಲುದಾರ
(ಜಿ) ಈಸ್ಟೊಪೆಲ್
(ಎಚ್) ಪಾಲುದಾರರಿಂದ ಪಾಲುದಾರ
(ಎಚ್) ಮೈನರ್ ಅನ್ನು ಪಾಲುದಾರನಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ.
(ಎ) ಸಕ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಪಾಲುದಾರ
ಸಕ್ರಿಯ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದರೆ ಪಾಲುದಾರ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ದಿನನಿತ್ಯದ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ. ಸಕ್ರಿಯ ಪಾಲುದಾರನು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅವನ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಂಭಾವನೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅವನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಪಾಲುದಾರ.
(ಬಿ) ನಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಪಾಲುದಾರ
ನಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಪಾಲುದಾರ ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೇವಲ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಹಾರದ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ನಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಪಾಲುದಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಅವರ ಸಂಬಂಧವು 'ಯು'.ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
CHAPTER 2 PAGE 24 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
(ಸಿ) ನಾಮಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ.
ನಾಮಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ ನಾಮಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದರೆ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡದ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಹಾರದ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳದ ಪಾಲುದಾರ ಆದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಅವನ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೀಡುತ್ತದೆ. ನಾಮಮಾತ್ರದ ಪಾಲುದಾರನು ವ್ಯವಹಾರದ ಲಾಭವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಲಗಳಿಗೆ ಅವನು ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
(ಡಿ) ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರ
ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪಾಲುದಾರನು ಲಾಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಆಲೋಚನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡುವ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳದ ಆದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಲಗಾರರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಣೆಗಾರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ನಿಯಮದಂತೆ ಅಂತಹ ಪಾಲುದಾರನಿಗೆ ವ್ಯವಹಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಧ್ವನಿ ಇಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಪಾಲುದಾರನನ್ನು ಹೊಂದುವ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಅವನ ಹಣ ಮತ್ತು ಸದ್ಭಾವನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
(ಇ) ರಹಸ್ಯ ಪಾಲುದಾರ
ರಹಸ್ಯ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದರೆ ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಇಷ್ಟಪಡದ ಪಾಲುದಾರ, ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಅವನು ಪಾಲುದಾರನಾಗಿದ್ದರೂ. ಅಂತಹ ಪಾಲುದಾರನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಹಾರದ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಇತರ ಪಾಲುದಾರರಂತೆ ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
(ಎಫ್) ಎಸ್ಟೊಪೆಲ್ ಅವರಿಂದ ಪಾಲುದಾರ
ಎಸ್ಟೊಪೆಲ್ ಅವರ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ನೀಡದ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದ ಆದರೆ ಹೊರಗಿನವರೊಂದಿಗೆ ವರ್ತಿಸುವ ಅಥವಾ ಮಾತನಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರನೆಂದು ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನಿಸಿಕೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. . ಈ ಅನಿಸಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ, ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಆದರೆ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರರಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ತಪ್ಪು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಲಗಳಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
(ಜಿ) ಹೊರಗಿಡುವ ಮೂಲಕ ಪಾಲುದಾರ
ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಇತರರು ಲಿಖಿತ ಅಥವಾ ಮಾತನಾಡುವ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರರೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಅಥವಾ ವಿರೋಧಿಸದಿದ್ದಾಗ, ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಅಂತಹ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರರಾಗುತ್ತಾರೆ ಅವನು ಆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರನೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ. ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಲಾಭಕ್ಕೆ ಅರ್ಹನಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
(ಎಚ್) ಪಾಲುದಾರರಾಗಿ ಮೈನರ್
18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಚಿಕ್ಕವರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಎ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕನು ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಥನಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರನಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇತರ ಎಲ್ಲ ಪಾಲುದಾರರು ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರೆ ಅವನು ಪಾಲುದಾರನಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಪಾಲು ಅವನಿಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಇಷ್ಟು ದಿನ ಅವನು ಚಿಕ್ಕವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ, ಅವನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಪಾಲಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
CHAPTER 2 PAGE 25
ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಎರಡು ವಿಧಗಳು:
(ಎ) ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ
(ಬಿ) ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ
(ಎ) ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಅಪರಿಮಿತವಾಗಿವೆ. ಇದರರ್ಥ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸ್ವತ್ತುಗಳು ಬಾಕಿ ಪಾವತಿಸಲು ಸಾಕಾಗದಿದ್ದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಲಗಾರರು ಪಾಲುದಾರರ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಹಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ.
(ಬಿ) ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ
ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಅನಿಯಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಇರುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ನ್ಯೂನತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಪಾಲುದಾರರು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ರಾಜಧಾನಿಗಳನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪಾಲಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಂತರ ಅವರು ಸ್ವಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಲುದಾರರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
(ಎ) ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರರು ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ ಅಥವಾ ವಿಶೇಷ ಪಾಲುದಾರರು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಅಪರಿಮಿತ ಆದರೆ ಸೀಮಿತ ಅಥವಾ ವಿಶೇಷ ಪಾಲುದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಬಂಡವಾಳದ ಪಾಲಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
(ಬಿ) ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಒಎನ್ಸಿ ಪಾಲುದಾರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರನಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಇತರರು ಸೀಮಿತ ಅಥವಾ ವಿಶೇಷ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿರಬಹುದು.
(ಸಿ) ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರನು ತನ್ನ ಹಣವನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದನು, ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಹಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಅವನಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರವಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವನು ತನ್ನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಖಾತೆಗಳ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
(ಡಿ) ವಿಶೇಷ ಪಾಲುದಾರನ ಸಾವು ಅಥವಾ ದಿವಾಳಿತನವು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಿಂತ ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ರಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸೀಮಿತ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಈ ದೇಶ.
(IV) ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿ
ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ರೂಪಗಳು ಸೀಮಿತ ಹಣಕಾಸು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಸೀಮಿತ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ನಿರಂತರತೆ ಮತ್ತು ಅನಿಯಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಮಿತಿಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಎಲ್ಲ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಾರಿಗೆ, ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆಧುನಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಹೊಸ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಯಿತು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಹಣಕಾಸು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸೀಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ನಿರ್ವಹಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯು ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
CHAPTER 2 PAGE 26 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರುವ ಹಲವಾರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಷೇರುದಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಗತ್ಯವಾದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಷೇರುದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. ಹೂಡಿಕೆಗಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಂಪನಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗುತ್ತಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕಂಪನಿಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಷೇರುದಾರರು ಜಂಟಿಯಾಗಿ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇದನ್ನು ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾದರೂ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತೊರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಕಂಪನಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ವೈಫಲ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಕಂಪನಿಯ ಸಾಲಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಯಾಚ್ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯು ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿನ ಅವನ ಮೂಲ ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಕಂಪನಿಯ ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿವೆ ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಲಿಂಡ್ಲೆ ಪ್ರಕಾರ. "ಒಂದು ಕಂಪನಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ಷೇರುಗಳಿಗೆ ಹಣ ಅಥವಾ ಹಣದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡುವ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅನೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಂಘವಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಟಾಕ್ ಅನ್ನು ಹಣದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಬಂಡವಾಳವಾಗಿದೆ.
ಅದನ್ನು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಥವಾ ಅದು ಯಾರಿಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಅರ್ಹವಾದ ಬಂಡವಾಳದ ಅನುಪಾತವು ಅವನ ಪಾಲು. ಶಾರ್ಕ್ಗಳನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ, ಆದರೂ ಅವುಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. "
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
1. ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಷೇರುಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.
2. ಷೇರುಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ಇತರ ರೀತಿಯ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅಥವಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಉದ್ಯಮಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
ಬೃಹತ್ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಖರೀದಿ, ನಿರ್ವಹಣೆ, ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಇರಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ವರ್ಧಿತ ದಕ್ಷತೆಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ,
4. ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುದಾರರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಅವರು ಹೊಂದಿರುವ ಷೇರುಗಳ ಮುಖಬೆಲೆಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಬಾಕಿ ಹಣವನ್ನು ವಸೂಲಿ ಮಾಡಲು ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸೀಮಿತ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳ ತತ್ವವು ಅನೇಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
5. ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ನಿರ್ಬಂಧವಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಷೇರುದಾರರು ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಶಾರ್ಕ್ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಖರೀದಿಸಬಹುದು. ಷೇರುಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಈ ಸೌಲಭ್ಯವು ಅನೇಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕಂಪನಿಗಳ ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ
6. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೀಮಿತ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧವಿಲ್ಲ ಆದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಂಪನಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಬಹುದು ಆದ್ದರಿಂದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು.
7. ಸದಸ್ಯನು ಯಾವುದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಮುಕ್ತನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
CHAPTER 2 PAGE 27
8. ಷೇರುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವ್ಯಾಪಾರ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಉದ್ಯಮಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಟ್ನೆಟ್ ಅನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
9. ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ನಷ್ಟದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಷೇರುದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಷೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
10. ಕಂಪನಿಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪಿಗೆ ವಹಿಸಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಷೇರುದಾರರಿಂದ ಚುನಾಯಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವು ಷೇರುದಾರರ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ ಆದರೆ ಕಂಪನಿಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಬಹುದು.
ಷೇರುದಾರರು ತಮ್ಮ ಮತದಾನದ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ನೀತಿಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಈ ನೀತಿಯನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಏಕಮಾತ್ರ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಇಲ್ಲ.
11. ಜಂಟಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಕಂಪನಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಷೇರುದಾರರ ಸಾವು ಅಥವಾ ದಿವಾಳಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಸ್ತಿತ್ವದ ನಿರಂತರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಂಪನಿಯು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಬಹಳ ಸಮಯ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
1. ಕಂಪನಿಯನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ, ಏಕೆಂದರೆ ಕಂಪೆನಿಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ನೊಂದಿಗೆ ಅದರ ನೋಂದಣಿಗೆ ಹಲವು ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪೆನಿಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ಗೆ ಹಲವಾರು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾದ ಕಾರಣ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಉಪಚಾರಿಕತೆಗಳು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ.
2. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಷೇರುದಾರರು ಕಂಪನಿಯ ಮಾಲೀಕರಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಕಂಪನಿಯ ಗುಡಿಸಲಿನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ವ್ಯವಹಾರದ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ. ವ್ಯವಹಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಷೇರುದಾರರ ಆಯ್ದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾದ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಮಂಡಳಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿರ್ದೇಶಕರು ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಷೇರುದಾರರ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾರೆ.
3. ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ಕಂಪನಿಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
4. ಷೇರುದಾರರು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿರುವ ವಿಭಿನ್ನ ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದು, ತುರ್ತು ನೀತಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಣ್ಣ ಸೂಚನೆಯಂತೆ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬದಿಂದಾಗಿ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬೇಕಾದ ವ್ಯಾಪಾರ ಅವಕಾಶವು ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
5. ನಿರ್ಲಜ್ಜ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಕರು ಷೇರುದಾರರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಕಂಪನಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಆಸ್ತಿ, ಸರಕು ಮತ್ತು ಹಣವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಷೇರುದಾರರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಆತಂಕವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
6. ಕೆಲವು ಬಾರಿ ನಕಲಿ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಮೋಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
CHAPTER 2 PAGE 28
7. ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿಯುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ, ಏಕೆಂದರೆ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆಯಲು ಬಹಳ ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
(ವಿ) ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು
ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿಯೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತರಾಗಲು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಶೋಷಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ಶೋಷಣೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಕೆಲಸ, ಕಡಿಮೆ ವೇತನ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಸೇವಾ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸೇವಾ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಇತರ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದವರು ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಪರಸ್ಪರ ಸಹಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಇದು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಆಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು
ಸಮಾಜದ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸಹಕಾರ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಸಹಕಾರಿ ಆರ್ಗನಿ ಸೆಷನ್ ಎನ್ನುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೀಮಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಪರಸ್ಪರ ಮತ್ತು ಸ್ವ ಸಹಾಯದ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಇಂತಹ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು "ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳಿಗೆ ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿವೆ ಆದರೆ ಡಾ.ಎಚ್.ಎನ್. ಕುರ್ಜೆನ್. "ಸಹಕಾರಿಗಳು ಸ್ವಸಹಾಯ ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಸಹಾಯ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸದೃಢರಲ್ಲದ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬಯಕೆ. "
ಸಮಾಜದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನಾ ಸಮಿತಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ. ಸಮಾಜದ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು (1) ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, (ii) ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರು, (iii) ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, (iv) ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ,
(v)
ಖಜಾಂಚಿ.
ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಅದರ ಸದಸ್ಯರು ಷೇರುಗಳ ಖರೀದಿಯ ಮೂಲಕ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸದಸ್ಯರು ಸಮಾಜದ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನಿಬಂಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿರುವಂತೆ ಸೀಮಿತ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಬಹುದು. ಸಮಾಜದ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯನು ತನ್ನ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಬಯಸಿದರೆ ಅವನು ಷೇರುಗಳನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಬೇಕು.
ಈಗ ಒಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ಸಮಾಜದ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳ ಉನ್ನತಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಈ ಸಮಾಜಗಳು ಸೇರಿವೆ:
(ಎ) ಸಹಕಾರಿ ಸಾಲ ಸಂಘಗಳು
(ಬಿ) ಗ್ರಾಹಕರ ಸಹಕಾರ ಮಳಿಗೆಗಳು
(ಸಿ) ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ಉತ್ಪಾದಕರ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
(ಡಿ) ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಹಕಾರಿಗಳು
(ಇ) ಸಹಕಾರಿ ಕೃಷಿ ಸಂಘಗಳು
(ಎಫ್) ಸಹಕಾರಿ ವಸತಿ ಸಂಘಗಳು
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
1. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭ. ಸಹಕಾರ ಸಂಘವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಹತ್ತು ವಯಸ್ಕ ಸದಸ್ಯರು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸಹ
CHAPTER 2 PAGE 29
ಹೀಗೆ ರೂಪುಗೊಂಡ ಆಪರೇಟಿವ್ ಸೊಸೈಟಿಗಳನ್ನು ಸರಳ formal ಪಚಾರಿಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಘಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ನಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಬಹುದು.
2. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘವು ಅದರ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಸಮಂಜಸವಾದ ದರದಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಲಾಭವಿಲ್ಲದೆ ನಷ್ಟದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ ಕೊರತೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ಅದರ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ವಿರಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಸಮಂಜಸವಾದ ದರದಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
3. ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅದರ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಸಮಂಜಸವಾದ ದರದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಸದಸ್ಯರ ಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ಅದು ಸದಸ್ಯರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕಪ್ಪು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್, ಲಾಭ ಗಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಶೋಷಣೆ ಮುಂತಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಸಹ ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
4. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘದ ಸದಸ್ಯರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯು ಅವರು ಹೊಂದಿರುವ ಷೇರುಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತದೆ. ಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ
5. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ನಿರಂತರ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಲಾಭವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಮಾಜದ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯು ಸದಸ್ಯರ ಸಾವು, ದಿವಾಳಿತನ ಅಥವಾ ಅಪರಾಧದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
6. ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಗ್ರಾಹಕರು, ರೈತರು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಜನರು ಸಹ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳಾಗಬಹುದು.
7. ಸಹಕಾರಿ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆರ್ಕಾಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ತಮ್ಮ ನಡುವೆ ಆರೋಗ್ಯಕರ, ಲಾಭದಾಯಕ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ವಿಶೇಷ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕ ಗುಂಪಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದರಿಂದ ಸಮಾಜದ ಉತ್ತಮ ಸಹ ನಿರ್ವಹಣಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಇರಬಹುದು.
8. ಸಹಕಾರ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ನೋಂದಾಯಿತ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳಿಗೆ ನಾಮಮಾತ್ರ ಬಡ್ಡಿದರದಲ್ಲಿ ಸಾಲ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಸಬ್ಸಿಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ, ತೆರಿಗೆ ರಿಯಾಯಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಸಹಕಾರಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ -ಆಪರೇಟಿವ್ ಹೌಸಿಂಗ್ ಸೊಸೈಟಿಗಳು.
ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
1. ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಂಡವಾಳದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತವೆ ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಸಮಾಜಗಳ ಸದಸ್ಯರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಮಾಜದ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರು
2. ಸೀಮಿತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು.
3. ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಇರಬಹುದು ಅದು ಗುಂಪುಗಾರಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಮಾಜದ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.
4. ಸಮಾಜದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಚುನಾಯಿತ ಸದಸ್ಯರ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ, ಅವರು ಸಮಾಜದ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಸಮರ್ಥ ಮತ್ತು ಅನುಭವ ಹೊಂದಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು.
5. ಅಸಮರ್ಥತೆ, ಹಣದ ದುರುಪಯೋಗ, ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಜ್ಞಾನ, ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಅನಗತ್ಯ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದಿಂದಾಗಿ ಮರುಕಳಿಸುವ ನಷ್ಟವು ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.
CHAPTER 2 PAGE 30 ಹ್ಯಾಂಡ್ಬುಕ್ ಆಫ್ ಡ್ರಗ್ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೆಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್
(ಬಿ) ಸಾರ್ವಜನಿಕ / ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಯಮಗಳು
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಯಮಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರವು ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಹ ಅವಕಾಶವಿದೆ ಆದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ. ಬಂಡವಾಳದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿಯು ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರಿ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ಗಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಶೋಷಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳಿಂದ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಮಂಜಸವಾದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುವುದು. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳು ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಮಂಜಸವಾದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಸಮಂಜಸವಾದ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳು ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಲಾಭ ಗಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಆದಾಯದ ಪ್ರಮಾಣವು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿರದಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು ಲಾಭ ಖಚಿತವಾಗಿರದ ಮತ್ತು ಅದೂ ಸಹ ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅಂತಹ ಆರ್ಕಾಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಶೋಷಣೆಗೆ ಉದಾ. ತೈಲ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಆಯೋಗ, ವಿವಿಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು, ವಿದ್ಯುತ್, ಸಾರಿಗೆ ಸೇರಿವೆ. ಪೋಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್, ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಲೈಫ್ ಇನ್ಶುರೆನ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಆಂಟಿಬಯೋಟಿಕ್ಸ್, ಇಂಡಿಯನ್ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಫಾರ್ಮಾಸ್ಯುಟಿಕಲ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಐಡಿಪಿಎಲ್) etc.
Subscribe to:
Posts (Atom)